ქართული დამწერლობების ორმხრივი გადამყვანი

საუკუნეების განმავლობაში ქართული დამწერლობა მუდმივად ვითარდებოდა. ის არ არის მხოლოდ ასოების უბრალო ნაკრები, არამედ ისტორიული დოკუმენტი, რომელიც ჩვენი ერის სულიერ და კულტურულ ცვლილებებს ასახავს.
-
ასომთავრული (V ს.) იყო ჩვენი დამწერლობის ოფიციალური ფორმა. ასოებს რიცხვითი მნიშვნელობაც ჰქონდა, რაც ტექსტებს საეკლესიო და ქრონოლოგიურ სიზუსტეს მატებდა. ეს კოდი საშუალებას გაძლევთ, დაინახოთ, თუ როგორ ითვლებოდა წლები, თარიღები და მნიშვნელოვანი მოვლენები.
-
ნუსხური (IX ს.) დაინერგა წერის დასაჩქარებლად. მისი მომრგვალებული ფორმები ხელნაწერების შექმნას ამარტივებდა, რამაც ხელი შეუწყო ლიტერატურის, ჰაგიოგრაფიული თხზულებებისა და ისტორიული ქრონიკების ფართოდ გავრცელებას. ეს კოდი გაძლევთ საშუალებას, გადააქციოთ ნებისმიერი თანამედროვე ტექსტი ნუსხურად და იგრძნოთ, როგორი იქნებოდა მისი წაკითხვა შუა საუკუნეების ქართველებისთვის.
-
მხედრული (XI ს.) საბოლოოდ სახელმწიფო და საერო მიზნებისთვის განვითარდა. ის უფრო მოხდენილი და მარტივია, ვიდრე მისი წინამორბედები. მისი გავრცელება დაემთხვა საქართველოს „ოქროს ხანას“ და გახდა ის დამწერლობა, რომლითაც დაიწერა „ვეფხისტყაოსანი“.
ტექსტების გადამყვანის საჭიროება მის საგანმანათლებლო და კულტურულ ფუნქციაშია.
-
კულტურული მემკვიდრეობის შენარჩუნება: ციფრულ ეპოქაში, სადაც ძველი დამწერლობა იშვიათად გამოიყენება, ეს გადამყვანი ხიდია ჩვენს ისტორიაში. მისი მეშვეობით შეგვიძლია ვიზუალურად ვიხილოთ, როგორ იცვლებოდა ჩვენი დამწერლობა და როგორ გამოიყურებოდა ის სხვადასხვა ეპოქაში.
-
შესწავლა და კვლევა: მარტივი ინსტრუმენტი უძველესი ტექსტების რიცხვითი მნიშვნელობების ამოსახსნელად. მისი მეშვეობით შესაძლებელია თარიღების გამოთვლა, ხელნაწერების გაშიფვრა.
-
შემოქმედებითი გამოყენება: დიზაინერებსა და ხელოვანებს შეუძლიათ გამოიყენონ ეს ინსტრუმენტი, რათა შექმნან თანამედროვე ხელოვნების ნიმუშები, რომლებშიც ძველი ქართული დამწერლობის ესთეტიკა იქნება გამოყენებული. მაგალითად, ლოგოს, წარწერის ან დიზაინის შექმნისას.
მოკლედ, ეს გადამყვანი არ არის უბრალოდ ტექნიკური გადაწყვეტა. ის არის ხიდი წარსულსა და მომავალს შორის, რომელიც ქართული ანბანის მრავალსაუკუნოვან ისტორიას ცოცხლად წარმოაჩენს და გვაძლევს საშუალებას, უკეთ გავიგოთ ჩვენი კულტურული იდენტობა.
ავტორი: www.edumeter.ge - მამუკა კვინიკაძე
იყავი ინფორმირებული!